Zagrzmiała, runeła w Betlejem ziemia
Nie było Józefa, nie było doma
Kędy żeś Józefie, kędy żeś bywał
W Betlejem, w Betlejem dzieciątku śpiewał.
Bydlęta, wół, osioł przed nim klękali
A wszyscy pasterze w multanki grali.
Przybyli królowie dary składali
I Anieli z nieba pięknie śpiewali.
Zmiłuj się, zmiłuj się nasz wieczny Panie
Bez ciebie, bez ciebie nic sie nie stanie.
Szczęśliwy, kto sobie Patrona
Józefa ma za Opiekuna.
Niechaj się niczego nie boi,
Gdy święty Józef przy nim stoi, nie zginie.
Idźcie precz, marności światowe,
Boście wy do zguby gotowe;
Już ja mam nad kanar słodszego.
Józefa, Opiekuna mego, przy sobie.
Ustąpcie, szatańskie najazdy.
Przyzna to ze mną człowiek każdy,
Że choćby i samo powstało
Piekło się na mnie zbuntowało, nie zginę.
Gdy mi jest Józef ulubiony
Obrońca od każdej złej strony;
On ci mnie ze Swojej opieki
Nie puści, i zginąć na wieki nie mogę.
Przeto Cię upraszam serdecznie.
Józefie święty, bym bezpiecznie
Mógł mieć zgon i lekkie skonanie,
I grzechów moich skasowanie przy śmierci.
Gdy mi zaś przyjdzie przed Sędziego
Stawić się, wielce straszliwego;
Bądźże mi, Józefie, przy sądzie,
Kiedy mnie Bóg sądzić zasiądzie, Patronem
Stanisław Fijałkowski z Chrzanowa, Lubelskie. „Jest drabina do nieba vol. 2”. wyd. In Crudo.
O jak fałszywe wszystko na tym nędznym świecie,
nie masz tu nic stałego, wszyscy o tym wiecie.
Świat wiele obiecuje, rozkosze cukruje,
a na koniec każdemu ciemny grób gotuje.
I ja na sobie samej dziś tego doznałam,
oto z rodziną moją już się rozestałam.
Bóg to wszystko tak zrządził, mądrze rozporządził
i dotąd mi na świecie żyć tylko przysądził.
Żegnam cię [mój małżonku], przejęty żałobą.
Już z boskiego rozkazu rozłączam się z tobą.
Dziękuję ci z miłego towarzystwa twego,
gdy się już stąd wynoszę do kraju wiecznego.
Żegnam was, dziatki moje, z wami się rozstawam,
Bogu was pod opiekę ojcowską oddawam.
Na [ojca] pamiętajcie, Jezusa błagajcie
i przykazania święte wierni zachowajcie.
Żegnam was, krewni moi, przyjaciele,
żyłem z wami w przyjaźni i zgodnie lat wiele.
Śmierć ten węzeł rozcięła, od wszystkich mnie wzięła,
bo taka wola Boga Odwiecznego była.
Żegnam was, sąsiedzi i was też, sąsiadki,
śmierć mnie nieubłagana zaskoczyła zdradki.
Dziękuję wam za szczerość, za wszelaką miłość,
daj Boże, byście wieczną osiągli szczęśliwość.
Żegnam cię, zwierzchność moja, duchowa i świecka,
żegnam cię, mój pasterzu, ja – twoja owieczka.
Dzięki za nauczanie i napominanie,
oddajęć i za moje zbawienne staranie.
Żegnam cię, praco moja, moje pomieszkanie,
w którym mi było miłe z wami obcowanie.
Niech w nim święta swoboda panuje i zgoda,
a niech się w nim nie stanie żadna zła przygoda.
Żegnam was wszystkich wespół, którzy tu stoicie,
ciało moje na cmentarz martwe prowadzicie.
Światu nie zaufajcie, na śmierć pamiętajcie,
na wieczność poglądając, grzeszyć zaniechajcie.
Jeślim kogo obraził, odpuśćcie mi, proszę,
wszak ja już do Sędziego mój dekret odnoszę.
Ach, mój Jezu kochany, wspomnij na Twe rany,
niech mi każdy występek już będzie zamazany.
Zofia Stolarek, Janina Stolarek z Kadzi, Radomskie. „Jest drabina do nieba vol. 2” wyd. In Crudo.
Zmarły człowiecze
Z tobą się żegnamy
Przyjmij dar smutny,
Który ci składamy.
Trochę na grób twój
Porzuconej gliny
Od twych przyjaciół
Sąsiadów, rodziny.
Powracasz w ziemię
Co matką twą była,
Teraz Cię strawi
Niedawno żywiła.
Tak droga każda
Którą nas świat wodzi
Na ten ubity
Gościniec wychodzi.
Niedługo bracie (siostro)
Z tobą się ujrzymy
Jużeś tam doszedł
My jeszcze idziemy.
Trzeba ci było
Odpocząć po biegu
Ty wstaniesz boś tu
Tylko na noclegu.
Boże ten zmarły
W domu Twym przebywał
U stołu Twego
Jadał, ciebie wzywał.
Na Twej litości
Polegał bezpieczny
Daj duszy jego
Odpoczynek wieczny.
Amen
Śpiewacy z Olchówki, Grodzieńszczyzna. „Jest drabina do nieba vol. 2”, wyd. In Crudo.
Cokolwiek w świecie jest, wszystko marność,
Choćby mnie królewska doszła godność,
Wszystko zginie, świat przeminie,
Króla i Cesarza śmierć nie minie.
Nie masz już sławnego Cycerona,
Nie masz Absaloma i Samsona;
Ich to sława przykład dawa,
że wszystko na świecie śmierci strawa.
Bym miał mądrość króla Salomona,
Bym też był tak piękny jak Helena,
Piękność owa, mądra głowa
Od śmierci żadnego nie zachowa.
Choćbym się w cielesnej kochał krasie,
I ona się w szpetność zmieni w czasie;
Ach! niestała piękność ciała
Wczoraj się świeciła, dziś spróchniała.
Zmieni się cielesna, śliczna barwa,
Będzie z niéj plugawa śmierci larwa,
A z pięknego nic brzydszego
Nie masz nad człowieka umarłego.
Ten, co cię za życia umiłował,
Ręce twoje mile, twarz całował,
Już z daleka nos zatyka,
Twarz, oczy odwraca, precz ucieka.
Bym nad wszystkich ludzi był bogaty
Drogie z srebra, złota nosił szaty,
Ze wszystkiego kosztownego
Śmierć mnie ogołoci mizernego.
Najlepiej, zaprawdę, Bogu służyć,
Chcąc w niebie stałego dobra użyć;
Niesłychane, nieprzebrane
W niebiesiech radości zgotowane.
Już ci dziękuję małżonko moja (Już ci, już dziękuję, małżonku mój),
Jezus niech będzie pociecha twoja (Pan Jezus niech będzie Opiekun twój),
Za posługi, i usługi,
Któreś mi czyniła (Które żeś mi czynił) przez czas długi.
I was, me dziatki, Bogu oddaję,
Na zawsze się z wami tu rozstaję,
Pomagajcie modlitwami
Oraz przy Mszy świętéj błaganiami.
Polecam Ci, Jezu, duszę moję,
Racz przyjąć pokorną prośbę moję,
By Cię chwalić, wiecznie sławić,
Proszę Cię, Jezu mój, racz mnie zbawić.
Amen.
Jan Cytryniak z Kochowa, Powiśle Maciejowickie. „Jest drabina do nieba 2.” wyd. In Crudo.
Barbaro Święta, Perło Jezusowa!
Ścieżko do nieba grzesznikom gotowa,
Wierna przy śmierci Patronko smutnemu,
Konającemu.
Źródło czystości obmyte na wieki,
Nie wypuszczaj mnie z twej świętej opieki.
Ty mnie przygotuj na drogę wieczności.
W świętobliwości.
Spraw, by mój Jezus był obrońcą moim,
W życiu i zgonie, tak jako był twoim;
Niech duszę moją w niebie z twej pomocy
Z sobą zjednoczy.
Twój i mój Jezus w świętym Sakramencie,
Niech mnie nakarmi w ostatnim momencie;
Ostatnie słowo: Jezus i Maryja,
Niech mnie nie mija.
W Ranach najsłodszych, w Męce Jego drogiej,
Zakryj mnie, Panno, od szatańskiej trwogi;
Abym umierał dobrze z Twej obrony,
Nieustraszony.
Bym mą od piekła zabezpieczył duszę,
Najbardziej w ten czas, kiedy konać muszę;
Barbaro droga, oddajże ją Bogu
W niebieskim progu.
Komuż bezpieczniej duszę swą polecę,
Jak Tobie? A Ty Jezusowi w ręce
Oddaj, o Perło, drogo zapłacona,
Krwią odkupiona.
Szczęście to wielkie przy mej śmierci będzie,
Gdy Jezus z Matką Najświętszą zasiądzie,
Przy konającym. Ty ocieraj moje
Śmiertelne znoje.
A tak wesoło konając zawołam,
I ducha mego w ręce Bogu oddam,
Gdy przy mnie staniesz wraz z Jezusem twoim,
A Sędzią moim.
Barbaro święta uproś godne życie,
Bym mógł opłakać złości me sowicie;
Po dobrej śmierci z świętymi mieszkanie,
Daj Jezu Panie.
Śpiewacy z Zaprudzia, Grodzieńszczyzna. „Jest drabina do nieba 2.” wyd. In Crudo.
Żegnam cię, mój świecie wesoły,
już idę w śmiertelne popioły.
Rwie się życia przędza, śmierć mnie w grób zapędza.
Bije pierwsza godzina.
Żegnam Was, rodzice kochani,
znajomi krewni i poddani.
Za łaskę dziękuję, z opieki kwituję.
Bije druga godzina.
Żegnam Was, mili przyjaciele,
mnie pod głaz czas grobowy ściele.
Już śmiertelne oczy sen wieczny zamroczy.
Bije trzecia godzina.
Żegnam Was, królowie, książęta,
cieszcie się w swem szczęściu panięta.
Ja służyć nie mogę, wybieram się w drogę.
Bije czwarta godzina.
Żegnam Was, mitry i korony,
czekajcie swoich rządców, trony,
ja w progi grobowe zniżać muszę głowę.
Bije piąta godzina.
Żegnam Was, pozostali słudzy,
tak moi, jako też i drudzy.
Idę w śmierci ślady bez waszej parady.
Bije szósta godzina.
Żegnam was, przepyszne pokoje,
już w wasze nie wejde podwoje.
Już czas mej żałobie dał gabinet w grobie.
Bije siódma godzina.
Żegnam was, pozostałe stroje,
już o was bynajmniej nie stoję.
Mól – będzie posłanie, robak – kołdrą stanie.
Bije ósma godzina.
Żegnam was, wszystkie elementa:
żywioły, powietrze, ptaszęta.
Już was nie zobaczę, w dół grobowy skaczę.
Bije dziewiąta godzina.
Żegnam was, niebieskie planety,
do swojej musze dążyć mety,
innym przyświęcajcie, mnie dokonać dajcie.
Bije dziesiąta godzina.
Żegnam was, najmilsze zabawy,
wewnętrzne powierzchowne sprawy.
Już nie wolno będzie jeść, pić na urzędzie.
Bije jedenasta godzina.
Żegnam was, godziny minione
momenta i dni upłynione.
Już zegar wychodzi, indeks nie zawodzi,
do wiecznego spania śmierć duszę wygania.
Bije dwunasta godzina.
W niektórych rejonach w zwrotce jedenastej:
Żegnam was godziny cukrowe
Momenta i dni kanarowe
Jan Wnuk ze Zdziłowic, Lubelskie. „Jest drabina do nieba vol. 2”. wyd. In Crudo.
Już idę do grobu smutnego, ciemnego,
Gdzie będę spoczywać aż do dnia sądnego,
Gdzie możni królowie swe kości składają,
Książęta, panowie, w proch się obracają
W tę podróż odchodzę, nie biorę nic z sobą,
W postaci okrytej śmiertelną żałobą,
Tylko cztery deski, licha biała szmata,
Toć cała wysługa mizernego świata
Już słońce, księżyc świecić mi przestaną;
Robactwo, zgnilizna, te przy mnie zostaną.
Gdzie mądry Salomon podział się z mądrością?
Gdzie Krezus, Aswerus z swoja wspaniałością
Gdzie Samson tak silny. Gdzie mężna Judyta?
Gdzie mocny Herkules? Niech się kto chce, pyta!
W jaskiniach pod ziemią śmierć wszystkich ukryła;
Toć samo dziś ze mną nędznym uczyniła
Już od was odchodzę i żegnam się z wami,
Ojcze, matko, razem z bracią i siostrami;
Żegnam się z córkami, syny, pasierbami,
Z całą familiją i przyjaciołami
Żegnam się z tobą, małżonku (o) kochany (a),
Dziękuję żeś był (a) w życiu mem wybrany (a);
Ja cię tu oddaje boskiej opatrzności,
A sam już odchodzę do strasznej wieczności
Żegnam się dziś z wami, wy zdrowi zostańcie,
A o duszy mojej nie zapominajcie
Łaskawym się sąsiadom dziękuję stokrotnie,
Że tu na mój pogrzeb przybyli ochotnie
Niech wszystkim Bóg płaci zdrowiem i fortuną
Nagradza i wspiera niebieską koroną.
Otrzyjcie łzy z oczów, utajcie żałości,
Życzcie mi pokoju w niebieskiej światłości
Ni mom, nic ni mom
woda my zabroła
jeno my Maniuchna
na brzegu ostała.
Ni mom, nic ni mom
bidny, bidniusieńki
a z mojom Maniuchnom
bede kopoł pińki.
Ni mom, nic ni mom
po pusto w komorze
Do buzi Maniuchna
a Pon Bóg wspumpoże
No mom, nic ni mom
zabrała my woda
Wzina by Maniuchne
nie bełaby szkoda.
Komentarz autorów: Nad stawem lub wodą śpiewano przy ogniu.
Kołoczu, kołoczu kto cie bedzie orał
Jasinek z Zosiniom
Ojciec na nich wołoł, a ojciec na nich wołoł.
Kołoczu, kołoczu kto cie bedzie włóczył
Jasinek z Zosiniom
Ojciec na nich nauczył, a ojciec na nich nauczył.
Kołoczu, kołoczu kto cie bedzie siwoł
Jasinek z Zosiniom
Ojciec na nich kiwoł, a ojciec na nich kiwoł.
Kołoczu, kołoczu kto cie bedzie kosił
Jasinek z Zosiniom
Ojciec o to prosił, a ojciec o to prosił.
Kołoczu, kołoczu kto ci bedzie zwoził
Jasinek z Zosiniom
Ojciec im zagroził, a ojciec im zagroził.
Kołoczu, kołoczu kto cie bedzie młócił
Jasinek z Zosiniom
Ojciec ich nauczył a ojciec ich nauczył.