Goniułeś nas panie

Goniułeś na panie po polu z laseczkom,
wyniś że nam teraz gorzołke flaseczkom!

Goniułeś nas panie, od granic do granic,
obiecowałeś nam wyżynek wyprawić!

Piotr Dorosz, Mazowsze. Melodia: Kielecczyzna – Koszyce. Nagranie ze zbiorów śpiewaka.

Zebrani prosili także dziedzica o uczęstowanie wódką oraz natychmiastowe wyprawienie uczty i zabawy, która miała być wynagrodzeniem za ciężką pracę – uwaga Piotra Dorosza. Całość na portalu Muzyka Tradycyjna.

Przeleciała wrona

Przeleciała wrona koło okumona,
a pan okumon myśloł, a pan okumon myśloł, że to jego żona!
Panie okumonie, nie twoja to żona,
a tylko taki ptaszek, a tylko tak ptaszek nazywa się wrona!

Piotr Dorosz, Mazowsze. Melodia: Kielecczyzna – Mstyczów. Nagranie ze zbiorów śpiewaka.

Ekonom i karbowy również nie mogli liczyć na przychylność żniwiarzy. Urzędnicy ci kojarzeni byli z pańszczyźnianym wyzyskiem i podłym traktowaniem podległych im mieszkańców wsi – uwaga Piotra Dorosza. Całość na portalu Muzyka Tradycyjna.

Hej idziem tutaj

Hej, idziem tutaj, z wiejsko robota, z wiejsko roboto.
Niesiemy plony z wielko ochoto, z wielko ochoto!
Przynosimy plon przodownikom w dom!
Żeby dobrze plonowało, po sto korcy z mindla dało!
Przynosimy plon przodownikom w dom!

Piotr Dorosz, Mazowsze. Melodia: Kielecczyzna – Kije, pow. Pińczów. Nagranie ze zbiorów śpiewaka.

Następnie radosny pochód żniwiarzy ruszał do dworu lub obejścia znaczniejszego gospodarza. Uwity na polu wieniec – symbol plonów, niosła przodownica – komentarz śpiewaka. Całość na stronie Muzyki Tradycyjnej.

Nowe Lato, Dobre Lato

Nowe Lato, Dobre Lato
Inszy czas nadchodzi
Z wesołością i z radością
Jezus nam się rodzi.
Wiawat, wiwat Jezusowi
Wiawat, wiwat boskiemu synowi
Wiwat an wieki!

Kur na dachu, w wielkim strachu
skrzydełkami wieje
Z wesołością i z radością
Do Jezusa pieje.
Wiwat, wiwat Jezusowi
Wiwat wiwat boskiemu synowi
Wiwat na wieki!

Panieneczka jak laleczka
Śliczna sie przebiera
Z wesołością i z radością
Jezusa powija.
Wiwat, wiwat Jezusowi
Wiwat wiwat boskiemu synowi
Wiwat na wieki!

Stanisława Latawiec, Michalina Mrozik, Janina Bieńko, Stefania Goląb, Dolny Śląśk, reemigrantki z byłej Jugosławii. „W domu Kidów” wyd. Fundacja Ważka.

Na góreczce zameczek

Na góreczce zameczek
na góreczce, liptum tirdum
dana, dana, zameczek, zameczek.

W tym zameczku ni ma nic
w tym zameczku, liptum tirdum
dana, dana, ni ma nic, ni ma nic.

Ino jedno paninka
ino jedno, liptum tirdum
dana, dana, paninka, paninka.

Wyglundała z okinka
wyglundała, liptum tirdum
dana, dana, z okinka, z okinka.

Miała matka córy trzy
miała matka, liptum tirdum
dana, dana, córy trzy, córy trzy.

Nie wiedziała jak który
nie wiedziała, liptum tirdum
dana, dana, jak który, jak który.

Pierwszyj było Barbara
pierwszy było, liptum tirdum
dana, dana, Barbara, Barbara.

Chłopcom buzi dawała
chłopcom buzi, liptum tirdum
dana, dana, dawała, dawała.

Drugi było Zofija
drugibyło, liptum tirdum
dana, dana, Zofija, Zofija.

Ładnie w tańcu wywija
ładnie w tańcu, liptum tirdum
dana, dana, wywija, wywija.

Trzeci było Dorota
trzeci było, liptum tirdum
dana, dana, Dorota, Dorota.

Miała wianek ze złota
miała wianek, liptum tirdum
dana, dana, ze złota, ze złota.

Joanna Gancarczyk, Joanna Skowrońska, Łęczyckie. Melodia i tekst ze wsi Rybitwy. Nagranie 2021.

Ostatki w Łęczyckim obchodzone były hucznie i tak jest do dziś dnia. Zwykle kolędowali po domach przebierańcy, komedianci, przebrani za Cygana, Niedźwiedzia, dziada i babę. Obecnie przebrania są bardzo różne. Kolędowane najlepiej robić z kapelą, ale można także śpiewać wesołe pieśni, jak powyżej. Zwykle robi się psikusy i żarty, oczekując w zamian alkoholu, placków lub drobnych pieniędzy.

Sioła jelinia

Sioła jelinia koriec siminia,
co nie wysioła na poły dała
na poły, na poły dała.

Kto mi wyorie dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto mi zasieje dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto mi wybierie dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto mi wysuszy dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto mi wymłóci dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto mi wtriepie dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto mi wycesze dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto mi wyprindzie dom połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Kto płótno zrobi na połowiczke
na poły, na poły dom połowiczke.
Płótno zrobi knop!

Zespoł Górali Czadeckich Dunawiec ze Zbylutowa, Dolny Śląsk.
Joanna Skowrońska, Marta Derejczyk i uczestnicy warsztatów Mały Kolberg we Wrocławiu.

Pieśń od Górali Czadeckich. Związana jest z przedchrześcijańskimi obrzędami wiosennymi, mającymi pobudzić siły przyrody, przywołać płodność i urodzaj ziemi. Pieśń wykonuje się podczas ostatków, tuż przed północą. Społeczność (cała wieś) tańczy (korowód) dookoła mężczyzny przebranego za jelenia, schowanego pod płachtą. Po ostatniej zwrotce wszyscy klaszczą (jedno klaśnięcie) i jeleń wyskakuje spod płachty. Według tradycji wszyscy w milczeniu rozchodzą się do domów.

W rajskim ogródku rosła lilija

W rajskim ogródku rosła lilija
A któż ją sadził? – Panna Marynia.
Jak sadziła, tak sadziła
Tak liliji podliwała
Panna Marynia.

I przyszedł do nij tatunio jeji
– Daj mi Maryniu kwatek z liliji.
– Nie dam, nie dam ni kwiateczka,
Bo mi uschnie lilijeczka
Ja ją sadziła
Boga prosiła.

I przyszła do nij mamunia jeji
– Daj mi Maryniu kwatek z liliji.
– Nie dam, nie dam ni kwiateczka,
Bo mi uschnie lilijeczka
Ja ją sadziła
Boga prosiła.

I przyszedł do nij braciszek jeji
– Daj mi Maryniu kwatek z liliji.
– Nie dam, nie dam ni kwiateczka,
Bo mi uschnie lilijeczka
Ja jo sadziła
Boga prosiła.

I przyszedł do nij najmilszy jeji
– Daj mi Maryniu kwatek z liliji.
– Zabierz, zabierz do kwiateczka,
Juz nie uschnie lilijeczka
Tobie sadziłam
Boga prosiłam.

Bronisława Chmielowska, Dolny Śląsk, Kresy. Nagrania terenowe Joanny Skowrońskiej.

Po nagabok

Po nagabok panie gospodarzu do ciebi
Prosił ci Pan Jezus na poradeńke do siebi
Obiecał ci sto kop żyta na polu
A dajże ci Boże, szczęścia i zdrowia
W Twoim domu!

Po nagabok pani gospodyni do ciebi
Prosił ci Pan Jezus na poradeńke do siebi
Obiecał ci sto kop pszenicy na pol’u
A dajże ci Boże, szczęścia i zdrowia
W Twoim domu!

Po nagabok panie gospodarzu do ciebi
Prosił ci Pan Jezus na poradeńke do siebi
Obiecał ci sto kop siana na łące
A dajże ci Boże, szczęścia i zdrowia
Twojej żonce!

Bronisława Chmielowska, Kresy, Dolny Śląsk. Nagranie prywatne 2014.
Pieśni Odzyskane, Dolny Śląsk. Pieśń od Bronisławy Chmielowskiej z Kresów przesiedlonej na Dolny Śląsk.

Tam u Jasiejka kalinowy sadek

Tam u Jasieńka kalinowy sadek, kalina
Chodzi tam Jasio, na skrzypeczkach gra
wesoło.
Przyszed do niego Tatunio jego i woła
Chodź, Jasiu do dom, dawno cie wołom
bo już czas.

Do dom nie pójde aż tonejka dujde, aż dujde
ni ma tu tego kochania mego
co ja wiem.

Przyszła do niego matejka jego i woła
Chodź, Jasiu do dom, dawno cie wołom
bo już czas.

Do dom nie pójde aż tonejka dujde, aż dujde
ni ma tu tego kochania mego
co ja wiem.

Przyszła do niego najmilsza jego i woła
Chodź, Jasiu do dom, dawno cie wołom
bo już czas.

Tonejka duszeł, z najmilszo poszed, już poszed
Kasiejku moja tyś mi najmilsza i najładniejsza,
bądź moją.

Olga Chojak, Dolny Śląsk. Pieśń od Anny Malec (Jędrzejówka, Lubelskie)