Jaszczur

Jaszczur, jaszczur, jaszczureczek
Proszę oddać mój wianeczek
Mój wianeczek lawendowy
Ja straciłam z mojej głowy
A mnie mama przykazała
Żebym wianek odebrała.

Na początku zabawy każdy uczestnik daje fant. Osoby tworzą koło, w środku którego siedzi jaszczur z fantami. Chodzą dookoła jaszczura śpiewając piosenkę. W pewnym momencie jaszczur podnosi do góry fant. Osoba, do której on należy – ucieka, a jaszczur ja goni. Jeśli ją złapie, osoba wraca do koła, a fant do jaszczura. Jeśli nie złapie – jaszczur oddaje fant.

Siedzi jaszczur

Siedzi jaszczur w tańcu, w kalinowym wieńcu
Co ja sama miała, jaszczurowi dała
Za jego głośniczki, złote przepaśniczki
Dać mu, dać!
Dać mu, dać!

Jedna osoba zostaje jaszczurem, zasłania sobie oczy, lub całą postać i wchodzi do środka koła, gdzie kuca/siada. Osoby chodza dookoła jaszczura śpiewając powyższą piosenkę. Na słowa – „Dać mu dać!” – jaszczur łapie kogoś za nogi. Złapana osoba daje fant, który jaszczur trzyma. Kiedy wszyscy dali już fanta, odbywa się osądzanie. Jaszczur pyta co ma zrobić z fantem (nikt nie wie jakim), wszyscy rzucaja pomysły. By wykupić fant należy wykonać zadanie.

Anna Broda, Warmia i Mazury. Nagranie z serii „Mały Kolberg”.

Narodził się Zbawiciel / Żeniło się z dawnych lat ptastwa bardzo wiele

Narodził się Zbawiciel, wszyscy go witają,
I ptaszęta i zwierzęta jemu cześć oddają.

Żeniło się zdawnych lat ptastwa bardzo wiele,
A Król Orzeł jako Pan sprawował wesele.

Pojął sobie panią Gęś, Sokoł panią Kaczkę,
A maleńka Cyranczeka była im za szwaczkę.

Jastrząb bardzo zuchwały, nie chciał pojąć ptaka,
Zająca chciał za małżonkę pojąć nieboraka.

Przeto mu Kuropatwę za małżonkę dano,
A Krogulca do lasa po xiędza posłano.

Więc mu Grzywacz ślub dawał a Gawron z kropidłem,
A Gołąbek jako żaczek niósł ogień z kadzidłem.

Kukułeczka i Dudek listy rozpisował,
Kuliga postanowiono by gości częstował.

Czyżyk z Szczygłem i z Ziębą do stołu służyli,
Wilga, Dzięcioł i Żołna potrawy nosili.

Kokosz piwo toczyła, a Kogut roznosił.
I każdego częstował, kto go tylko prosił.

Żóraw tam był kuchmistrzem, a Dropie warzyli,
A ubodzy Wróbliczkowie kuchcikami byli.

Świnia marchew skrobała po kuchni chodzący,
A Wilk sztuki zarębował szafarzem będący.

Sroka zaś placki piekła, Kawka pomagała,
Przeto sobie w czeluściach plecy powalała.

Sikoreczka skakała po słomianym stole,
Pająk zaś jej przygrywał na boncie w stodole.

Wrona zboże młóciła, Trznadle pomagali,
Co zmłóciły to zjadły, a nigdy nie wiali.

Bąk tam basem przygrywał, a Łabędź tenorem,
A co mieli wszyscy zjeść, Wilk im porwał z worem.

Reszta innych w paradzie tym asystowali,
Aby tylko tam byli, nic nie skosztowali.

Po tak zacnem weselu, wywiedli się w koło,
Sęp skakając z Bocianem stłukł mu skrzydłem czoło.

Sępa Bocian swym dziobem począł jak chłop młócić,
Nieboraka już myśił nieżywo porzucić.

Pan Orzeł z panią Gęsią chcąc to uspokoić,
Krwie rozlewu takiego nie chcieli dozwolić.

A tak bitwa skończyła te wesołe gody,
Jaki taki poszedł spać napiwszy się wody.

Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane, zebrał Michał Marcin Mioduszewski, 1843.
Sabina Skowrońska, Dolny Śląsk, na podstawie nut z kancjonału. Nagranie własne 2021.

Sztyry mile za Oławą

Sztyry mile za Oławą
Hej, dydkom-da
Łożenił sie wróbel z kawą
Dydkom, dydkom-da

Wsystkie ptouki zaprosili
Jeno sowa zapomnieli

Jak sie sowa dowiedziała
Na wesele przyleciała

Przysoł wróbel, wziął ją taniec
Nadep ją w tyn mały palec

O, ty wróble, ty urwalce
Podepces mi wsystkie palce

a tu jeszcze zwrotka dodatkowa z innej wersji tej piosenki:

Gdyby tu nie było gości
Połamałabym ci kości

Maria Mika i Anna Smolczyk, Dębska Kuźnia, Opolskie. Nagranie dzięki uprzejmości Iwony Wylęgały.

A wierniem ja panu Bogu służyła

A wierniem ja panu Bogu służyła
Kiedym ja te jabłoneczke sadziła
Sadziłam ją w ogródeczku przy drodze
A którendy mój chłopolek pojedzie
A nie wyszło jabłoneczce godzina
Już się moja jabłoneczka przyjina
A nie wyszło jabłoneczce dwulecie
Już ta moja jabłoneczka ma kwiecie
A nie wyszło jabłoneczce trzy latka
Już ci moja jabłoneczka mo jabłka

Zofia Wojnicka, Osięciny, Kujawy. Nagranie numer 29 z „Melodie ziemi kujawskiej” wyd. IS PAN.

Już dawno przed laty było ptactwa wiele

Już dawno, przed laty było ptactwa wiele,
Już ci pan Orzeł wyprawił wesele

Pojął sobie hej za żonę a za Gęsią Kaczkę,
A za Kaczką Cyraneczkę obrał se za swaszkę.

Jeszcze mu za żone Przepióreczke dali
Czym prędzej po księży do boru posłali.

I jedzie księży trzech, a dudek z kropidłem
A gołąbek jak kozaczyk za nimi z kadzidłem.

https://incrudo.bandcamp.com/track/ptasie-wesele-miercicha-bird-wedding
Wędrowiec, wyd. Requiem Records 2019.

Łozyniół się wróbelek i tak ptasąt wiele

Łozyniół się wróbelek i tak ptasąt wiele
Skowrunysek mały ptasek wystroił wesele
Kluskwicka samicka za druhnicka była
Śleca z woza pod koła chustka zesmoliła
Żaby grały na basów struny potargały
I od tego wesela pyskami gierały
Koze kluski warzyły, ciepały do wody
I od tego wesela maja długie brody.

Zanjome Królika: Marta Derejczyk, Joanna Skowrońska, Joanna Kasper, Dolny Śląsk. Pieśń od przedwojennych autochtonów z Dolnego Śląska ze zbioru J. Majchrzaka „Pieśni dolnośląskie”. Nagranie „Mały Kolberg”.

Więcej o Ptasim Weselu tutaj.

Bardzo downo przed laty

Bardzo downo przed laty
było ptastwa niewiele,
a pan uorzeł król ptoków
wyprawioł wesele.

Pojun sobie za żuna
dziku paniu kacka,
a maluśku sikorka
przyjani za swocka.

Wruna grała na arfie,
wyciungała tuny,
a jandory rozpostarły
syrokie uoguny.

Chudo capla chlib piekła,
syroka pomogała.
Jak sadze wycirała,
plecy pomazała.

Kukowka siedzi na grusce
i kuku i kuku,
a dziańcioł na chojoku
i śtuku i śtuku.

Oj, huś lesie, huś lesie,
pies gąseczki niesie,
a potyroł pogubił
pióreczko po lesie.

A potyroł pogubił
po lesie pióreńka,
a któż mi ich wyzbiera,
podybie pióreczka.

Tak to wyglundało,
To uorle wesele,
bo było lasów dużo,
w niam ptastwa niewiele

Helena Goliszek, Lubelskie, Karczmiska. Nagranie Muzyka Odnaleziona.

Więcej o Ptasim Weselu tutaj.

Przed laty, przed laty, było ptastwa wiele

Przed laty, przed laty, było ptastwa wiele
Orzeł był za króla, sprawił im wesele.
Gąsior sobie pojął swoją panią gąskę
kacor sobie pojął swoją panią kackę
Cyronecka mała była im za swackę.
Krzywonosa posłali do lasa na syski
Dzięciołowi kazali zeby strugał łyzki.
Kura piwo tocyła kogut go synkował
kto go tylko poprosił to zaraz cęstował.
Świnia marchew skrobała po kuchni chodzący
A wilk mięso (za)siekował safarzem będący.
Kuropatwa maluteńka za kucharkę była
jeno sobie w celuściach plecy zasmoliła.
Sternalowie ptaskowie do stołu słuzyli
wróblowie panowie krajcykami byli.
Sikora tańcowała po smieciach po stole
a paw im przygrywał na boncie w stodole

Katarzyna Chodoń, Krakowskie. Melodia i tekst za DWOK t.6. Nagranie własne 2021.

Więcej o Ptasim Weselu tutaj.

Z tamtej strony za Warszawą

Z tamtej strony za Warszawą, ozenił się wróbel z kawą
Wsyćkich ptasków zaprosili, o sowie zabacyli.
Sowica się dowiedziała, za wesele przyleciała.
Siadła sobie na przypiecki, kazała grac po niemiecku.
Pojon ci ją wróbel w toniec, wyłomał ij średni palec.
Jak ty tańcys, opentańce! Wyłomas mi syćkie palce.

Katarzyna Chodoń, Krakowskie, Melodia i tekst za DWOK, t.6. Nagranie własne 2021.

Więcej o Ptasim Weselu tutaj.