Gdy miły Jezus był w Betanii

Gdy miły Jezus był w Betaniji, 
Żałosną mowę uczynił Pannie Maryi.
Matko kochana, smutna nowina, 
Bo już jutro ty pożegnasz, Swojego Syna.

Ref:
O Matko, Matko dla Syna Swego
Gdy koniec życia nadejdzie broń mnie grzesznego
Ach Jezusie mój, drogi skarbie mój, 
Kiedy nastąpi skonanie, Ty sam przy mnie stój.

Widzisz tę głowę pełną mądrości, 
W piątek tysiąc ran jej dadzą cierniowe ości.
Twarz moją widzisz słońcu podobną, 
Zobaczysz pięściami zbitą, wielce frasobną.

Ref. O Matko moja, dla syna twego…

Me ręce, Matko, co świat stworzyły, 
Będą do krzyża przybite, aż porwą żyły.
Widzisz me nogi, co pracowały
Żeby wszystkie dusze ludzkie, zbawienie mniały.

Ref: O Matko…

I jeszcze dzisiaj masz mnie żywego, 
W piątek mnie piastować będziesz już umarłego.
Mój Jezu drogi, Synu kochany, 
Dlaczegóż Cię Ojciec posłał na takie rany?

Ref: O Matko…

Do tychże słow tekst za Bronisławą Chmielowską. Dalej za: Michał Chorzępa, Pieśni o Męce Pańskiej, Kraków 2001, s. 15-19.

Pozwólże Synu, bym ja umarła,
A możebym ja grzesznikom niebo otwarła.
Żaden nie może w upadku srogim,
Grzesznikom nieba otworzyć, gdy nie jest Bogiem.
Ref: O Matko…

Ale Ty Matko, tylko człowiekiem,
Którą Mi za Matkę obrał Ojciec przed wiekiem.
Albo mi pozwól, żebym omdlała,
Żebym gorzkiej Twojej męki już nie widziała.
Ref: O Matko

Któżby Mnie płakał, Matko kochana,
Kiedy uczniowie uciekną, wyjąwszy Jana.
Ty sama jedna, będziesz płakała,
W swoim sercu z Mojej męki bardzo bolała.
Ref: O Matko…

Twa w Betanii Wielkanoc będzie,
Z Magdaleną i Łazarzem, lecz gorzka srodze.
Kiedy noc całą tak rozmawiali,
We czwartek rano ze świtem tak się żegnali.
Ref: O Matko…

Jezus uklęknął na swe kolana,
Błogosław idę na męki, Matko kochana.
Cóżbym za Matka, okrutna była,
Bym Synowi na śmierć taką błogosławiła.
Ref: O Matko…

Ale to wola Ojca Twojego,
Niechaj Tobie błogosławi z nieba górnego.
Żegnam wnętrzności, co Mnie nosiły,
I piersi, które całego Mnie wykarmiły.
Ref: O Matko…

Żegnam Twe ręce, co piastowały,
Delikatne Ciało Moje, kiedym był mały.
Żegnam Twe nogi, które biegały,
Do Egiptu przed Herodem, gdy uciekały.
Ref: O Matko…

Żegnam Twe serce, co Mnie kochało,
Ojca Mego, za lud wierny, ze Mną błagało.
Wszystkim Twym członkom dzięki oddaję,
A jednakże Synem Twoim być nie przestaję.
Ref: O Matko…

Gdy Matka Boska to usłyszała,
Z rzewnym płaczem do Jezusa tak zawołała.
Dziękuję Synu, iżeś Mnie przyzwał,
Mnie ubożuchną Panienkę za Matkę wybrał.
Ref: O Matko…

Że wszystkie prace przyjemne były,
Którymi Tobie służyłam, mój Synu miły.
Tak się pożegnał z największym żalem,
Wybierając się na męki do Jeruzalem.
Ref: O Matko…

Gdy się Pan Jezus z Matką pożegnał,
Odchodząc do Jeruzalem serdecznie płakał.
Matuchna Jego rzewnie płakała,
Za swoim Synem płaczącym, tak wyglądała.
Ref: O Matko…

Apostołowie pilnie słuchali,
Na Jezusa płaczącego też spoglądali.
Ach rozmyślajmy, to pożegnanie,
By Jezus z Maryją przyszedł nam na skonanie.
O Matko Boska, módl się za nami,
Niechaj przez Ciebie Maryjo, Niebo zyskamy.

W niektórych wariantach pieśni na zmiane śpiewają refreny O Matko… i Ach Jezusie mój… po każdej zwrotce.

Bronisława Chmielowska, Kresy, Dolny Śląsk. Nagranie prywatne Joanny Skowrońskiej 2014.
Zespół śpiewaczy z Wiązownicy, Podkarpacie. Nagranie: Muzyka Dawna w Jarosławiu.
Śpiewacy z Piątkowej, Rzeszowskie. Nagranie Muzyka Zakorzeniona 2017.

Smutny dzień nastaje

Smutny dzień nastaje, smutna to nowina
Wiatry opisują, wiatry opisują
Smutna to godzina.

Szła Panna z kościoła, Jerozalimskiego
Zginął jej syneczek, zginął jej syneczek
Nie spostrzegła jego.

Poszłabym go szukać, sama nie wiem kędy
Już mi nocka zaszła, juz mi nocka zaszła
Już ciemności wszędy.

Trzeba sie zapytać, doktora mądrego
Którędy mam szukać, którędy mam szukać
Syneczka swojego.

Gabryjelu Święty, sługo pobożliwy
Zginął mi syneczek, zginął mi syneczek
Teraz tej godziny.

Nie turbuj się Matko, nie turbuj się wiele
Znajdziesz ty syneczka, znajdziesz ty syneczka
Bożego w kościeli.

Pośrodku kościoła, doktorowi siedzą
Doktorowi siedzą, pisma nauczają
Pisma nauczają.

Nie masz to dzieciątka roku trzynastego
Żeby nauczało, żeby nauczało
Doktora mądrego.

Synu mój ty synu, synu mój jedyny
Zraniłeś mi serce, zraniłeś mi serce
Teraz tej godziny.

Nie tyle ty Matko, żal’u bedziesz mniała
Jak ty mnie na krzyżu, jak ty mnie na krzyżu
Będziesz piastowała.

Wolałabym synu, stokroć razy umrzeć
Niż ciebie mój synu, niż ciebie mój synu
Raz na krzyżu ujrzyć.

Matko moja, matko, umierać nie będziesz
Tylko mnie na krzyżu, tylko mnie na krzyżu
Ty piastować będziesz.

Bronisława Chmielowska, Kresy, Dolny Śląsk. Nagranie prywatne Joanny Skowrońskiej 2014.

Bożaja Maty rizy bilyła / Божая Мати різы білила,

Божая Мати різы білила,
Твердо заснула, дай Боже.
Приіхали до ней, троякы гості,
Троякы гості, дай Боже.
Єден гостонько, ясне соненько,
Ясне соненько, дай Боже
Другій гостонько, дробный дойджычок,
Дробный дойджычок, дай Боже.
Третій гостонько, ясный місячок,
Ясный місячок, дай Боже.
Соненько мовит, же ніт над мене,
Же ніт над мене, дай Боже.
Бо як я зыйду в неділю рано,
В неділю рано, дай Боже.
Та я oсвічу церквы, костел
І всі престолы дай Боже
Дойджычок мовит, же ніт над мене,
Же ніт над мене, дай Боже.
Бо як я зыйду, три разы на яр,
Три разы на яр, дай Боже.
Та я зазеленю, жыта, пшениці
І всі пашниці, дай Боже.
Місячок мовит, же ніт над мене,
Же ніт над мене, дай Боже.
Бо як я зыйду той темной ночы,
Той темной ночы, дай Боже.
Та я освічу, по всій дорозі
Волонькы в плузі, дай Боже.
Дай же нам Боже, на поли радіст,
Дома веселіст, дай Боже.

Bożaja Maty rizy bilyła
Twerdo zasnuła, daj Boże
Pryichaly do niej trojaky hosti
Trojaky hosti, daj Boże
Jeden hostońko jasne soneńko
Jasne soneńko, daj Boże
Druhij hostońko, drobnyj dojdżyczok
Drobnyj dojdżyczok, daj Boże
Tretij hostońko, jasnyj misiaczok
Jasnyj misiaczok, daj Boże
Soneńko mowyt, że nit nad mene
Że nit nad mene, daj Boże
Bo jak ja zyjdu w nedilu rano
W nedilu rano, daj Boże
Ta ja zaświczu, cerkwy kosteł
I wsi prestoły, daj Boże
Dojdżyczok mowyt, że nit nad mene
Że nit nad mene, daj Boże
Bo jak ja zyjdu try razy na jar
Try razy na jar, daj Boże
Ta ja zazeleniu żyta, pszenyci
I wsi pasznyci, daj Boże
Że nit nad mene
Że nit nad mene, daj Boże
Bo jak ja zyjdu toj temnoj noczy
Toj temnoj noczy, daj Boże
Ta ja oświczu, po wsij dorozi
Wołońky w płuzi, daj Boże
Dajże nam Boże, na poly radist
Doma weselist, daj Boże.

Spis tekstu i transliteracja: Danuta Dziubyna, Gładyszów. Małopolskie.

Anna Klimasz, Teodora Smarż, Łemkinie Przesiedlone na Dolny Śląsk. „Od wschodu słońca…Muzyczne tradycje na Dolnym Śląsku”, wyd. Fundacja Ważka.

Ośmiu godzie

Ośmiu godzie, ośmiu godzie
szedł Pan jezus po ogrodzie
I szedł sobie na ochłodę
NIesie panna w konwii wodę.

Stań i panno łodpocznij se
Dej ty wody, napije się
Kiej ta woda jest nieczysta
Naleciało prochu, liścia.

I tyś panno nie czyściejsza
Ze wszystkich żeś najgrzeszniejszo
Boś dziewięciu mężów miała
Żadnemuś nie ślubowała.

A z każdym żeś dziatki miala
W studni żeś ich potopiła
W studni żeś ich potopiła
Piekło duszami zgęściła.

Zrozumiała, że to sam Bóg
Upadła mu krzyżem do nóg
Wstań i panno nie lękaj się
Idź do kościoła spowiadoj się.

Do kościoła wstępowała
Na trzy sążni ziemia drżała
Tak się długo spowiadała
Że aż w proch się rozsypała.

Dzwony same zadzwoniły
I anieli przemówili
Droższa dusza u Jezusa
Niż na tym świecie klejnoty.

A na górze zły duch siedział
(A na chórze diabeł siedział)
I tak do niej przepowiedział
Darmo ci się modlić Bogu
Jużeś na piekielnym progu.

Z tamty strony za kościołem
Rozmowio się dusza z ciałem
Ciało, ciało źleś działało
Żeś ło mje nie pamiętało.

Joanna Skowrońska, Dolny Śląsk, Łęczyckie. Melodia i tekst od reemigrantki z byłej Jugosławii Michaliny Ładochy z Gościszowa.

Więcej o Przywodach przeczytasz tutaj.

A tu w tej chałupce

A tu w tej chałupce są tu same głupce, są tu same głupce.
Nikomu nie dają i sami ni mają i sami ni mają.
Matecki, matecki kazcie swej córecki kazcie swej córecki.
Do kościołóa bierzcie, z kościoła przyjdziecie to nam dyngus dacie.
Nie dacie, nie dacie zandego jajecka, zadnego jajecka.
Zostawcie, zostawcie dla małego dziecka, dla małego dziecka.

Joanna Skowrońska, Dolny Śląsk, Łęczyckie. Melodia i tekst z Łowickiego od Rozalii Kwiecińskiej.

Niescęsna, niescęsna godzinecka była

Niescęsna, niescęsna godzinecka była, godzinecka była.

Kiedy sie dusycka z ciałym rozłącyła, z ciałym rozłuncyła.

I poszła i poszła, na łuncke zielonom, po wódkę studzianom.

Wódki nie nabrała, rzewnie zapłakała, rzewnie zapłakała.

Az panna Maryja w niebie usłysała, w niebie usłysała.

A cego ty płaces dusycko niewinno, dusycko niewinno.

Jakże ni mom płakać panienko Maryjo, Panienko Maryjo

Niebo zaśklepione piekło otworzone, piekło otwrzone.

Nie bój sie ty, nie bój piekła gorącego piekła gorącego.

A pójdzies ty, pójdzies do raju wiecnego, do raju wiecnego.

Joanna Skowrońska, Dolny Śląsk, Łęczyckie. Melodia i Tekst z Łowickiego od Rozalii Kwiecińskiej. Oryginał na płycie IS PAN „Muzyka ocalona Łowickie”.

Więcej o Przywodach przeczytasz tutaj.

Posłała mene maty

Posłała mene maty w lies kalinu łomaty
Diewczyna do kaliny, kalina nahnułas’
Kalina nahnułas’a, diewczyna zumiełas’
Diewczyna zumiełas’a, de dola podiełas’a
Odozwałas’a dola (w) kraj synioho jeziora
Ty dywczyno prykrasna, twoja dola neszczasna
Ty budesz postiel słaty, ne budesz na juoj spaty
Twuoj nelub bude spaty i tebe proklinaty

Wiera Niczyporyk i Walentyna Troc Podlasie, Malinniki. Nagranie Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia 2019.

Światy Jure Ryhore

Światy Jure Ryhore
puojdy do Boha po kluczy
I odomkny zymlyc’u
I wypust’, wypust’ trawyc’u
Prykryj zymlycu trawoju
A derewo listoczkom
Nas mołodeńkich wynoczkom
Jak nastane misiac maj
Pożynem woły pasty w haj
Tam ziljeczka narwemo
Sobi wynoczki zowjemo
Na hołowku złożymo
I do tanoczka puojdemo.

Zespół Śpiewaczy z Dobrowody, Podlasie. Nagranie Julita Charytoniuk 2019.

Je w Dobrywody hrudoczok

Je w Dobrywody hrudoczok, hrudoczok
Uwyła Manioczka wynoczok, wynoczok
A uwywszy zasnuła, zasnuła
Pryjichaw Iwanko, ny czuła, ny czuła.
Spy, spy Manioczka zdorowa, zdorowa
Prywyzu wynoczka zo Lwowa, zo Lwowa.
Jak sama ny schodysz, systry daj, systry daj
Sama mołodaja mni zostań, mni zostań.

Zespół Śpiewaczy z Dobrowody, Podlasie. Nagranie Julita Charytonik 2019.

Pływe czowon

Pływe czowon wody powon chiliu chilibnuwsia
Deś pojichaw moj mileńkij, bodaj ne wernuwsia
Hłybokija kołodiazy, korotkija kluczy
Ny raz, ny dwa zapłakała do mationki jduczy
Ny ma cwytu najlipszoho od makowczynoho
Ny ma rodu najlipszho od mationczynoho
Ny ma cwytu najhurszoho od osiotowoho
Ny ma rodu najhurszoho od swykurczynoho

Eudokia Markiewicz i Zofia Kirdylewicz, Podlasie, Dasze. Nagranie Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia 2016.